Persentil değerler, çocukların olması gereken ağrılık, boy, baş çevresi gibi önemli değerlerin saptanmasında kullanılan ve çocuğun gelişimi ile ilgili önemli bilgiler veren bir sistemdir.
Persentil sisteminin çalışma şekli ise şöyledir;
Aynı yaşta ve cinsiyette 100 çocuğun değeri ölçülürek küçükten büyüğe doğru sıralanır. En düşük değere (en zayıf veya en kısa) sahip çocuk 1. , en büyük değere (en yüksek vücut ağırlığı veya en uzun) sahip çocuk 100. kabul edilir. %3 ile %97 persentil arasındaki değerler (3. ve 97. ) normal kabul edilir. Yaşına ve cinsiyetine göre ise en ortalama değere sahip olan çocuğun persentil değeri ise %50'dir.
Daha iyi anlamanız için şöyle örnek verelim;
Eğer çocuğunuzun boyu yaşına göre 75. persentil değerdeyse, çocuğunuz yaşıtlarının %75'inden uzundur.
Eğer çocuğunuzun kilosu yaşına göre 25. persentil değerdeyse, çocuğunuz yaşıtlarının %25'inden daha kiloludur.
Persentil değer hesaplanırken unutulmaması gerekenler şu şekildedir;
Gelişim göstergeleri olan boy, kilo gibi değerler genetik olarak anne babadan gelmektedir. Yani annesi de babası da ortalamadan kısa olan çocuğun uzun olması beklenemez.
Eğer annenin hamilelik süresi 42 haftadan uzunsa bebeğin yaşıtlarına göre iri olması normaldir.
Çocuğunuzun boy ve kilosu 3. ve 97. persentil değerler arasında olduğu sürece gelişiminde bir problem yoktur. Ancak boy persentili ile kilo persentili arasında ciddi bir fark varsa çocuğunuz boyuna göre kilolu veya zayıf demektir. Örneğin; boyu 25. persentilde ağırlığı ise 75. persentilde olan bir çocuk boyuna göre kilolu demektir. Böyle durumlarda çocuk doktorunuza danışmanızı ve bir diyetisyenden yardım almanızı öneririz.
Gebelikte beslenme bebeğin gelişimi için çok önemlidir. Gebelik süresince beslenmede yapılan aşırı kalori kısıtlaması, yetersiz ve dengesiz beslenme sonucu bebekte gelişme geriliği oluşur ve bebek büyüdükçe yaşıtlarından daha çelimsiz olur.
Gebelikte kullanılan ilaçlar, alkol ve sigara gibi sebepler bebeğin gelişimini yavaşlatır. Bebek yaşıtlarına göre kısa veya zayıf olabilir.
Gebelik sırasında annede görülen gebelik şekeri, yüksek tansiyon, obezite gibi sağlık problemlerinde bebeğin yaşıtlarına göre kilolu doğma riski artar. Bu durum normal doğum şansını da tehlikeye atar.
Çoğul gebelik (ikiz, üçüz vb.) gibi durumlarda bebeklerin doğum ağırlığı daha düşük olur. Bu yüzden gelişimleri sırasında persentil değerleri %50'nin altında seyredebilir.
Prematüre doğumlarda bebeğin boyu ve/veya kilosu yaşıtlarına göre daha düşük kalabilir. Bu durumda, düzeltilmiş doğum yaşına yani doğması beklenilen tarihe göre çocuğu değerlendirmek gereklidir. Örneğin, gebeliğin 34. haftasında doğan bir bebek 6 hafta yani 1.5 ay erken doğmuştur. Bebek, 4,5 aylık olduğunda bu 1,5 aylık anne karnında geçirmesi gereken ancak dışarda geçirdiği süreci çıkartarak bebeği 3 aylık olarak değerlendirmek önemlidir. Yaklaşık 2 yaşında prematüre bebek ile zamanında doğan bebek arasındaki bu gelişim farkının kapanması beklenir.
Çocuk diyetisyenimizden randevusu almak için bize 0534 960 27 78 nolu telefondan veya info@nutrist.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
