Ülseratif Kolit Nedir?
Ülseratif kolit (ÜK), kolonda mukoza-submukoza ile sınırlı inflamasyona yol açan kronik inflamatuvar bir hastalıktır. Ülseratif kolitte iltihaplanma, karakteristik olarak mukozal yüzeyle sınırlıdır. Bozukluk rektumda başlar ve genellikle proksimal olarak tüm kolon boyunca sürekli bir şekilde yayılır; bununla birlikte, proktit veya sol taraflı koliti olan bazı hastalarda çekum iltihabı yaması olabilir.
Günümüzde Ülseratif Kolit patolojisine sebep olan etken net olmamakla birlikte hipotezler bulunmaktadır. Patogenezde genetik, immünolojik, çevresel, enfeksiyöz ve psikolojik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Çevresel faktörlerin başında beslenme yer almaktadır. Özellikle yağ içeriği yüksek diyetler, kızartılmış besinler, rafine karbonhidratlar ve hayvansal besinler hastalığın görülme sıklığını artırmaktadır. Buna karşın, posa içeriği yüksek besinler ve yeterli sebze-meyve tüketimi ile hastalığın gelişme riski azalmaktadır.
İnflamasyon, immün cevabı içeren normal biyolojik süreçtir. Normal inflamasyon yanıtı yaralanma ile oluşur veya enfeksiyona karşı cevapla sınırlıdır. Kronik inflamasyon durumu ise vücutta devam eden durumu nitelendirmektedir. Kronik inflamasyon, beslenme gibi çeşitli faktörlerden etkilenmektedir.
Ülseratif Kolit Semptomları:
Ülseratif kolitin başlıca semptomları kanlı ishal, abdominal ağrı, mukuslu dışkılama, ani ve acil dışkılama ihtiyacı gibi semptomlardır. Haftalarca hatta aylarca süren sıkıntılardan sonra hastalar bu durumdan ciddi düzeyde rahatsız olarak doktora başvururlar. Hastalık karakteristik olarak sinsi ve yavaş ilerleyerek kendini gösterir. Ancak nadir de olsa, akut şiddetli semptomlar görülebilir.
Ülseratif Kolit Tanı Testleri:
C-Reaktif Protein(CRP)
C-reaktif protein inflamasyon durumlarında artan akut faz reaktanıdır.Dolayısıyla C-reaktif protein düzeyi hastalık aktivasyonu ile yakından ilişkilidir.
Lökosit sayısı
Lökosit sayısı ülseratif kolit hastalarında inflamasyona bağlı artmaktadır. Lökositoz, lökosit sayısının 14000-20000 mm3 ’ün üzerine çıkması olarak tanımlanmaktadır.
Fekal kalprotekrin
Kalprotektin, nötrofillerde bulunan kalsiyum bağlayıcı bir proteindir. Ülseratif kolit hastalarında fekal kalprotektin konsantrasyonunda yükselme söz konusudur. Bağırsaktaki inflamasyonun saptanması, izleminde kullanılabilecek ucuz, duyarlı ve kolay bir yöntemdir. Gaitada 50 mg/kg’ın üzerinde olması yüksek düzey olarak kabul edilir.
Ülseratif Kolit Hastalığında Beslenme Tedavisi:
Yağ miktarı yüksek diyetler, kızartılmış besinlerin diyetle alımı azaltılmalıdır.
Omega-3 ve omega-9 yağ asitlerinden zengin beslenilmelidir.
Omega-6 yağ asitlerinin diyetle alımı sınırlandırılmalıdır.
Çikolata, gazlı içecekler,kafein içeren içecekler ve alkol tüketimi sınırlandırılmalıdır.
İşlenmiş et ürünlerinin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Demir takviyesi alınabilir (Hekim kontrolünde).
Kalsiyum içeriği yüksek besinler tercih edilmelidir. (Gerekli durumlarda takviye alınabilir.)
Laktoz ve fruktoz abdominal kramp ve diyareye sebep olabileceği için kontrollü tüketilmelidir. Veya özellikle de laktoz içeren ürünlerden kaçınılmalıdır.
Probiyotik takviyesi alınabilir veya probiyotiklerle zenginleştirilmiş yoğurt,kefir vb. tüketilebilir.
Hastanın yeterli beslenip beslenmediği kontrol edilmeli ve diyet kişiye özgü planlanmalıdır.
Uzman Diyetisyen ekibimizden randevu almak için tıklayınız.
UYARI: Bu makale yalnızca bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. Beslenme tedavisi kişiye özeldir. Hangi diyet türünün sizin için uygun olduğuna tıbbi durumunuz, beslenme şekliniz, sosyal yaşantınız vb. daha birçok etken göz önünde bulundurularak bir Beslenme uzmanı (Diyetisyen) tarafından karar verilmelidir.
